FUNDAMENTO DE ESPERANTO
―
UNIVERSALA VORTARO
A, B, C, Ĉ, D, E, F, G, Ĝ, H, Ĥ, I, J, Ĵ, K, L, M, N, O, P, R, S, Ŝ, T, U, V, Z
a marque l’adjectif; ex. hom' homme ― hom'a humain | termination of adjectives; e. g. hom' man ― hom'a human | bezeichnet das Adjektiv; z. B. hom' Mensch ― hom'a menschlich | означаетъ прилагательное; напр. hom' человѣкъ ― hom'a человѣческій | oznacza przymiotnik; np. hom' człowiek ― hom'a ludzki.
abat' abbé | abbot | Abt | аббатъ | opat.
abel' abeille | bee | Biene | пчела | pszczoła.
abi' sapin | fir | Tanne | ель | jodła.
abomen' abomination | abomination | Abscheu | отвращеніе | odraza.
abon' abonner | subscribe | abonniren | подписываться | prenumerować.
ablativ' ablatif | ablative | Ablativ | творительный падежъ | narzędnik.
abrikot' abricot | apricot | Aprikose | абрикосъ | morela.
absces' abcès | abscess | Geschwür, Eiterbeule | нарывъ | wrzód.
absint' absinthe | absinthium | Wermuth | полынь | piołunkówka.
acer' érable | maple | Ahorn | кленъ | klon.
aĉet' acheter | buy | kaufen | покупать | kupować.
sub'aĉet' corrompre | corrupt | bestechen | подкупать | przekupywać.
acid' aigre | sour | sauer | кислый | kwaśny.
ad' marque durée dans l’action; ex. paf' coup de fusil ― pafad' fusillade | denotes duration of action; e. g. danc' dance ― danc'ad' dancing | bezeichnet die Dauer der Thätigkeit; z. B. danc' der Tanz ― danc'ad' das Tanzen | означаетъ продолжительность дѣйствія; напр. ir' идти ― ir'ad' ходить, хаживать | oznacza trwanie czynności; np. ir' iść ― ir'ad' chodzić.
adiaŭ adieu | good-by | lebe wohl | прощай | bądź zdrów.
adjektiv' adjectif | adjective | Eigenschaftswort | имя прилагательное | przymiotnik.
administr' admininistrer | administer | verwalten | управлять | zarządzać.
admir' admirer | admire | bewundern | дивиться | podziwiać.
admon' exhorter | exhort | ermahnen | увѣщевать | upominać.
ador' adorer | adore | anbeten | обожать | uwielbiać.
adult' adultérer | adulterate | ehebrechen | прелюбодѣйствовать | cudzołożyć.
adverb' adverbe | adverb | Nebenwort | нарѣчіе | przysłówek.
aer' air | air | Luft | воздухъ | powietrze.
aer'um' aérer | expose to the air | lüften | провѣтривать | przewietrzać.
afabl' affable | affable | freundlich | ласковый | uprzejmy.
mal'afabl' grogneur | surly | mürrisch | угрюмый | mrukliwy.
afekt' affectionner | affect | affectiren | жеманиться | afektować.
afer' affaire | affair | Sache, Angelegenheit | дѣло | sprawa.
ag' agir | act | handeln, verfahren | поступать | postępować.
aĝ' âge | age | Alter | вѣкъ, возрастъ | wiek.
agac' agacement | setting on edge | Stumpfwerden der Zähne | оскомина | drętwość.
agl' aigle | eagle | Adler | орелъ | orzeł.
agord' accorder | tune | stimmen | настраивать | nastrajać.
agrabl' agreable | agreeable | angenehm | пріятный | przyjemny.
aĵ' quelque chose possédant une certaine qualité ou fait d’une certaine matière: ex. mol' mou ― mol'aĵ' partie molle d’une chose | made from or possessing the quality of; e. g. sek' dry ― sek'aĵ' dry goods | etwas von einer gewissen Eigenschaft, oder aus einem gewissen Stoffe; z. B. mal'nov' alt ― mal'nov'aĵ' altes Zeug, frukt' Frucht ― frukt'aĵ' etwas aus Früchten bereitetes | нѣчто съ данымъ качествомъ или изъ даннаго матеріала; нпр. mol' мягкій ― mol'aĵ' мякишъ; frukt' плодъ ― frukt'aĵ' нѣчто приготовленное изъ плодовъ | oznacza przedmiot posiadajacy pewną własność albo zrobiony z pewnego materjału; np. mal'nov' stary ― mal'nov'aĵ' starzyzna; frukt' owoc ― frukt'aĵ' coś zrobionego z owoców.
ajl' ail | onion, garlic | Knoblauch | чеснокъ | czosnek.
ajn que ce soit; ex. kiu qui ― kiu ajn qui que ce soit | ever; e.g. kiu who ― kiu ajn whoever | auch nur; z. B. kiu wer ― kiu ajn wer auch nur | бы ни; напр. kiu кто ― kiu ajn кто бы ни | kolwiek, bądź; np. kiu kto ― kiu ajn ktokolwiek, ktobądź.
akar' mite | mite | Milbe | клещъ, червь | kleszcz, ślepak.
akcel' dépêcher | accelerate | fördern | споспѣшествовать | popierać, przyspieszać.
akcent' accent | accent | Accent | удареніе | akcent.
akcept' accepter | accept | annehmen | принимать | przyjmować.
akcipitr' autour | hawk | Habicht | ястребъ | jastrząb.
akir' acquérir | acquire | erwerben | пріобрѣтать | uzyskać.
akn' bouton, grains de ladrerie | pimple | Finne | угорь (сыпь) | węgry, krosty.
akompan' accompagner | accompany | begleiten | сопровождать | towarzyszyć.
akr' aigu | sharp | scharf | острый | ostry.
akrid' sauterelle | grass-hopper | Heuschrecke | саранча | szarańcza.
aks' axe | axle | Achse | ось | oś.
akuŝ' accoucher | lie in | niederkommen, entbunden werden | разрѣшится отъ бремени | powić.
akuŝ'ist'in' sage-femme | midwife | Hebamme | акушерка | akuszerka.
akuzativ' accusatif | accusative | Accusativ | винительный падежъ | biernik.
akv' eau | water | Wasser | вода | woda.
al à | to | zu (ersetzt zugleich den Dativ) | къ (замѣняетъ также дательный падежъ) | do (zastępuje też celownik).
alaŭd' alouette | lark | Lerche | жаворонокъ | skowronek.
alcion' alcyon | halcyon | Eisvogel | зимородокъ | zimorodek.
ali' autre | other | ander | иной | inny.
alk' élan | elk | Elennthier | лось | łoś.
almenaŭ au moins | at least | wenigstens | по крайней мѣрѣ | przynajmniej.
almoz' aumône | alms | Almosen | милостыня | jałmużna.
aln' aune | alder | Erle | ольха | olsza.
alt' haut | high | hoch | высокій | wysoki.
altar' autel | altar | Altar | алтарь | ołtarz.
alte' althée | althee | Eibisch | проскурнякъ | ślaz.
altern' alterner | alternate | untereinander abwechseln | чередоваться | zmieniać się kolejno.
alud' faire allusion | allude | anspielen | намекать | dawać przytyk.
alumet' allumette | match | Zündhölzchen | спичка | zapałka.
alun' alun | alum | Alaun | квасцы | ałun.
am' aimer | love | lieben | любить | kochać, lubić.
amas' amas, foule | crowd, mass | Haufen, Menge | куча, толпа | kupa, tłum.
ambaŭ l’un et l’autre | both | beide | оба | obaj.
ambos' enclume | anvil | Amboss | наковальня | kowadło.
amel' amidon | starch | Stärkemehl | крахмалъ | krochmal.
amfibi' amphibie | amphibium | Amphibie | земноводное животное | płaz.
amik' ami | friend | Freund | другъ | przyjaciel.
am'ind'um' courtiser | court, make love | den Hof machen | любезничать | umizgać się.
amoniak' ammoniac | ammoniac | Ammoniak, Salmiak | нашатырный спиртъ | amoniak.
ampleks' extension | extension | Umfang | объемъ | objętość.
amuz' amuser | amuse | belustigen | забавлять | bawić.
an' membre, habitant, partisan; ex. regn' l’état ― regn'an' citoyen | inhabitant, member; e. g. Nov-Jork New York ― Nov-Jork'an' New Yorker | Mitglied, Einwohner, Anhänger; z. B. regn' Staat ― regn'an' Bürger; Varsovi'an' Warschauer | членъ, житель, приверженец; напр. regn' государство ― regn'an' гражданинъ; Varsovi'an' Варшавянинъ | członek, mieszkaniec, zwolennik; np. regn' państwo ― regn'an' obywatel; Varsovi'an' Warszawianin.
an'ar' troupe | troop | Trupp, Truppe | труппа | gromada, trupa.
ananas' ananas | ananas | Ananas | ананасъ | ananas.
anas' canard | duck | Ente | утка | kaczka.
mol'anas' canard à duvet | eider-duck | Eider-ente | гага | miękopiór.
anĝel' ange | angel | Engel | ангелъ | anioł.
angil' anguille | eel | Aal | угорь (животное) | węgorz.
angul' angle | corner, angle | Winkel | душа | kąt.
anim' âme | soul | Seele | душа | dusza.
aniz' anis | anise | Anis | анисъ | anyż.
ankaŭ aussi | also | auch | также | także.
ankoraŭ encore | yet, still | noch | еще | jeszcze.
ankr' ancre | anchor | Anker | якорь | kotwica.
anonc' annoncer | annonce, advert | annonciren | объявлять | ogłaszać.
anser' oie | goose | Gans | гусь | gęś.
anstataŭ au lieu de | instead | anstatt, statt | вмѣсто | zamiast.
anstataŭi remplacer | replace | ersetzen | замѣнять | zastępować.
ant' marque le participe présent actif | ending of pres. part. act. in verbs | bezeichnet das Participium pres. act. | означаетъ причастіе настоящаго времени дѣйст. залога | oznacza imiesłów czynny czasu teraźniejszego.
antaŭ devant | before | vor | предъ | przed.
antaŭ'tuk' tablier, devantier | apron | Schürze | передникъ | fartuch.
antikv' antique | antique | alt, altethümlich | древній | starożytny.
antimon' antimoine | antimony | Antimon | сурьма | antymon.
Anunciaci' Annonciation de la Vierge | Annunciation | Verkündigung Mariä | Благовѣщеніе | Zwiastowanie.
apart' qui est à part, separé | separate | besonder, abgesondert | особый | osobny.
aparten' appartenir | belong | gehören | принадлежать | należeć.
apenaŭ à peine | scarcely | kaum | едва | ledwie.
aper' paraître, apparaître | appear | erscheinen | являться | zjawiać się.
mal'aper' disparaître | dissappear | verschwinden | исчезать | znikać.
aplaŭd' applaudir | applaud | applaudiren | аплодировать | oklaskiwać.
apog' appuyer | lean | anlehnen | опирать | opierać.
apr' sanglier | wild boar | Eber | боровъ, вепрь, кабанъ | wieprz.
April' Avril | April | April | Апрѣль | Kwiecień.
aprob' approuver | approve | billigen, gut heissen | одобрять | aprobować.
apud auprès de | near by | neben, an | возлѣ, при | przy, obok.
ar' une réunion de certains objets; ex. arb' arbre ― arb'ar' forêt | a collection of objects; e. g. vort' word ― vort'ar' dictionary | Sammlung gewisser Gegenstände; z. B. arb' Baum ― arb'ar' Wald; ŝtup' Stufe ― ŝtup'ar' Treppe, Leiter | собраніе данныхь предметовъ; напр. arb' дерево ― arb'ar' лѣсъ, ŝtup' ступень ― ŝtup'ar' лѣстница | oznacza zbiór danych przedmiotów; np. arb' drzewo ― arb'ar' las; ŝtup' szczebel, stopień ― ŝtup'ar' drabina, schody.
arane' araignée | spider | Spinne | паукъ | pająk.
aranĝ' arranger | arrange | einrichten | устроивать | urządzać.
arb' arbre | tree | Baum | дерево | drzewo.
arb'et'aĵ' arbrisseau, buisson | shrub, bush | Strauch | кустъ | krzak.
arbitr' arbitraire | arbitrary | willkürlich | произвольный | samowolny.
arĉ' archet | bow (fiddle) | Violinbogen | смычекъ | smyczek.
arde' héron | heron | Reiher | цапля | czapla.
ardez' ardoise | slate | Schiefer | аспидъ (минералъ) | łupek.
aren' arène | wrestling-place | Arena, Rennbahn | арена, ристалище | arena.
arest' arrêter | arrest | verhaften | арестовать | aresztować.
arĝent' argent (métal) | silver | Silber | серебро | srebro.
argil' argile | clay | Thon | глина | glina.
argument' argumenter | argue | beweisen | доказывать | dowodzić.
arĥitektur' architecture | architecture | Architectur | архитектура | architektura.
ark' arc | arch, bow | Bogen | дуга | łuk.
ark'aĵ' voûte | vault | Gewölbe | сводъ | sklepienie.
arleken' arlequin | harlequin | Hanswurst | арлекинъ, шутъ | błazen, arlekin.
arm' armer | arm | rüsten | снаряжать, вооружать | uzbrajać.
arogant' arrogant | arrogant | anmassend, hochmüthig | наглый, высокомѣрный | zarozumiały.
arsenik' arsenic | arsenic | Arsenik | мышьякъL | arszenik.
art' art | art | Kunst | искусство | sztuka, kunszt.
artifik' artifice | artifice | Kniff | уловка | fortel.
artik' articulation | joint | Gelenk | суставъ | staw.
artikol' article | article | Artikel | статья, членъ | artykuł.
artiŝok' artichaut | artichoke | Artischoke | артишокъ | karczoch.
artrit' goutte | gout | Gicht | ломота въ суставахъ | artretyzm.
as marque le présent d’un verbe | ending of the present tense in verbs | bezeichnet das Präsens | означаетъ настоящее время глагола | oznacza czas teraźniejszy.
as' as | ace | Ass (Kartsp.) | тузъ | as.
asekur' assurer | insure | assecuriren | страховать | asekurować.
asign' assigner | assign | anweissen | ассигновать | asygnować, przekazać.
asparag' asperge | asparagus | Spargel | спаржа | szparag.
aspid' aspic | asp, adder | Natter | аспидъ (змѣй) | żmija.
at' marque le participe présent passif | ending of pres. part. pass. in verbs | bezeichnet das Participium praes. passivi | означаеть причастіе настоящаго времени страдат. залога | oznacza imiesłów bierny czasu teraźniejszego.
atak' attaquer | attack | angreifen | нападать | napadać, atakować.
atenc' attenter | attempt | einen Anschlag (Attentat) machen | покушаться | robić zamach.
atend' attendre | wait, expect | warten, erwarten | ждать, ожидать | czekać.
atent' attentif | attentive | aufmerksam | внимательный | uważny.
atest' témoigner | attest, affirm | zeugen, bezeugen, bescheinigen | свидѣтельствовать | świadczyć.
ating' atteindre | attain, reach | erlangen, erreichen | достигать | dosięgać.
atripl' patte d’oie | chenopodium | Melde | лебеда | łoboda.
atut' atout | trump | Trumpf | козырь | kozera.
aŭ ou | or | oder | или | albo, lub.
aŭd' entendre | hear | hören | слышать | słyszeć.
Aŭgust' Août | August | August | Августъ | Sierpień.
aŭskult' écouter | listen | anhören, horchen | слушать | słuchać.
aŭtun' automne | fall (of the year) | Herbst | осень | jesień.
av' grand-père | grandfather | Grossvater | дѣдъ, дѣдушка | dziad.
avar' avare | covetous | geizig | скупой | skąpy.
avel' noisette, aveline | hazel-nut | Haselnuss | обыкновенный орѣхъ | orzech laskowy.
aven' avoine | oats | Hafer | овесъ | owies.
aventur' aventure | adventure | Abenteuer | приключеніе | przygoda.
avert' avertir, prévenir | warn | warnen | предостерегать | przestrzegać.
avid' avide, convoiteux | eager, covetous | gierig | жадный | chciwy.
aviz' avis | advice | Avis | увѣдомленіе | awizacya.
azen' âne | ass | Esel | оселъ | osioł.
azot' azote | azot | Stickstoff | азоть | azot.