PARIS, ESPERANTISTA CENTRA LIBREJO, 1929
Granda plimulto da L. K.-anoj aprobis la tutan liston proponitan por la Kvara Aldono. Ni do rajtus rigardi ĝin kiel regule oficialigitan. Tamen, ĉar mi opinias, ke, precipe en lingvaj aferoj, estas pli saĝe ne nur nombri sed ankaŭ pesi la voĉojn, mi senhezite preferis, pro konsidero kaj estimo al la kolegoj, kiuj komunikis al mi trafajn rimarkojn kaj kritikojn, tute forstreki sufiĉe multajn radikojn, pri kies taŭgeco aŭ formo oni povas dubi kaj pri kiuj la ĝenerala uzado pli poste decidos.
Apartan dankon mi esprimas al la L. K.-anoj aŭ Akademianoj, kiuj bonvolis, kun afabla kaj helpema zorgo, atentigi min pri diversaj korektindaĵoj en la nacilingvaj tradukoj. Kompreneble mi tre volonte profitis tiujn kompetentajn konsilojn.
Mi tre bedaŭras, ke, pro eraro, la radiko perpendikular' ne troviĝis en la prepara listo, ĉar ĝi estas nepre necesa kaj neanstataŭigebla, kaj certe neniu voĉdonus kontraŭ ĝi.
E. GROSJEAN-MAUPIN, Direktoro por la Komuna Vortaro.
abiturient'o élève ayant terminé ses études secondaires, bachelier | top-form boy in secondary school, who obtained his leaving-certificate examination | Abiturient | mezgrada lernanto, kiu finis la gimnazian kursaron, sukcese plenuminte la koncernan ekzamenon.
abstin'i être abstinent | to abstain | enthaltsam sein, abstinent leben.
aksel'o aisselle | armpit | Achselhöhle.
aktual'a actuel | present, of present interest | zeitgemäss.
akvafort'o (gravuraĵo) estampe gravée à l’eau-forte | etching, aquafortis engraving | radiertes Blatt.
alen'o alène | awl | Ahle.
albin'o albinos | an albino | Albino.
alo'o aloès (bot) | aloe | Aloe (Pflanze).
alumini'o aluminium | aluminium | Aluminium.
amar'a amer | bitter | bitter.
amor'o Z (myth) dieu | l’Amour, Cupidon, Eros | God of Love, Cupid | Liebesgott, Amor.
anilin'o aniline | aniline | Anilin.
aŭtonom'a autonome | autonomous | sich selbst Gesetze gebend, selbständig, unabhängig.
biret'o barrette, toque | biretta, cap | Barett.
bis bis! | again! | noch einmal!.
bombast'o enflure (fig), style ampoulé, emphase | bombast, turgidness | Bombast, schwulstige Redeweise, Redeschwall.
ceramik'o Z art céramique | ceramics | Töpferkunst.
ĉevron'o chevron (arch) | rafter | Dachsparren.
deriv'i (tr.) (faire) dériver (gram) | to derive (tr) | ableiten, herleiten.
diluv'o déluge | deluge, flood | Wasserflut, Sintflut.
dimensi'o dimension | dimension | Ausdehnung.
dok'o dock | dock, ship-basin | Dock.
ekzakt'a exact (qc) | exact (math) | genau | tute precize ĝusta, tute konforma al la diro.
empiri'o expérience (considérée comme base de la philosophie ou de la science) | empirics | Empirie, methodische Erfahrung | scienca aŭ filozofia kono akirita per sperto.
establ'i établir | to establish | errichten, einrichten, anlegen.
fagot'o basson | bassoon, fagotto | Fagott, Basspfeife.
fikci'o fiction | fiction | Erdichtung.
gencian'o gentiane | gentian | Enzian.
genist'o genêt | broom, genista | Ginster.
grund'o terrain (au point de vue de sa nature, de sa composition) | ground, earth (soil) | Boden (in Bezug auf seine Beschaffenheit).
ĝemel'o jumeau | a twin | Zwilling.
hegemoni'o hégémonie | hegemony | Vorherrschaft.
helic'o (meĥ.) hélice (méc) | screw, propeller | Propeller,Schiffssc hraube.
hipnot'o sommeil hypnotique | hypnotic sleep | Zwangsschlaf.
hum'o humus, terre végétale | humus, vegetable mould | Gartenerde.
imun'a Z immunisé (méd) | immune | seuchenfest.
inaŭgur'i inaugurer | to inaugurate | einweihen, feierlich eröffnen.
indeks'o index, liste alphabétique | index, alphabetical register | Inhaltsverzeichnis.
indig'o indigo | indigo | Indigo.
indiĝen'o indigène | a native, indigene | Ureinwohner, Eingeborener.
inert'a inerte | inert, sluggish | träge, unwirksam (chem.).
inflam'o (med.) inflammation (méd) | inflammation | Entzündung.
intelekt'o intelligence, facultés intellectuelles | intellect | Verstand, Erkenntnisvermögen.
intens'a intense, intensive | intense, intensif | intensiv, hochgespannt, kraftwirkend.
inund'i inonder | to inundate | überschwemmen.
invers'a inverse | inverse | umgekehrt.
kali'o potassium | potassium | Kalium.
kalv'a chauve | bald, calvous | kahl(köpfig).
karbon'o carbone | carbon | Kohlenstoff.
kastanjet'o castagnettes | castanet | spanische Tanzklapper.
kinin'o Z quinine | quinine | Chinin.
klaĉ'i faire des commérages, potiner, cancaner | to gossip, tattle | Klatschereien machen.
klor'o chlore | chlorine | Chlor.
kluk'i glousser | to cluck | glucken.
knar'i Z grincer (plume, roue, porte) | to creak (of a wheel, door, hinge, pen) | knarren.
koincid'i coïncider | to coincide | (zeitlich) zusammenfallen.
kolizi'i entrer en collision | to collide | zusammenstossen.
komision'o commission | a commission, board | Ausschuss | aro da personoj komisiitaj por esplori ian difinitan demandon aŭ plenumi ian difinitan taskon.
kondicional'o conditionnel (gram) | conditional mood (gram) | Bedingungsform (Gram.).
konker'i Z conquérir | to conquer | erobern.
konsekr'i Z consacrer (rel) | to consecrate, ordain | weihen, einsegnen, heiligen.
kontinu'a Z continu | continuous | fortgesetzt, fortlaufend, ununterbrochen.
korol'o corolle | corolla | Blumenkrone.
kreditor'o créancier | creditor | Gläubiger.
kverel'i Z se quereller | to wrangle, quarrel | sich zanken | kolere interdisputi.
lamen'o Z lame(lle) | lamina | Lamelle, Plättchen | maldika kaj mallarĝa plato.
lament'i Z se lamenter | to lament | jammern, wehklagen.
lat'o Z latte | lath | Latte | longa, mallarĝa kaj maldika peco el ligno, uzata en konstruado.
later'o côté (géom) | side (geom) | Seite (Geom) | rekta linio limanta geometrian figuron.
lens'o lentille (opt) | lens (optics) | Linse (Glas).
lob'o lobe (anat., bot) | lobe | Lappen.
lord'o lord | Lord (British) | Lord.
lumbrik'o lombric, ver de terre | earth-worm | Regenwurm.
medol'o moëlle (anat., bot) | marrow, medulla (anat., bot) | Mark (das) (in Knochen und Pflanzen).
merkat'o marché, sphère de vente, ensemble des transactions commerciales | market | Markt | sfero de vendo, kampo de komerca agado pri aparta branĉo (neniam signifas placon aŭ ejon).
munt'i monter (mécan., joaill) | to mount, fit up (machinery, apparatus), set (jewellery) | aufstellen (eine Maschine), montieren, fassen (einen Edelstein) | fiksi la diversajn pecojn de aparato aŭ maŝino, enfiksi juvelŝtonon.
murd'i assassiner | to murder, kill unlawfully | morden | krime mortigi homon laŭ antaŭa intenco.
narkot'i (trans.) narcotiser | to narcotize | narkotisieren.
nas'o Z nasse | hoop-net | Fischreuse | konusforma korbo el salikaj vergetoj por kapti fiŝojn.
natri'o sodium | natrium, sodium | Natrium.
oksid'o oxyde | oxide | Oxyd.
oleandr'o laurier-rose | oleander | Oleander, Rosenlorbeer.
orbit'o orbite (anat., astr) | orbit (anat., astr) | Augenhöhle, Planetenbahn.
panel'o panneau | panel | Vertäfelung an einer Zimmerwand.
paŝtel'o pastel | pastel, coloured crayon | Pastellstift.
patrici'o patricien | patrician | Patrizier, Altbürger.
pedagog'o pédagogue | pedagogue | Pädagog, Schulmann, Erzieher.
pedagogi'o pedagogy | education of children, pédagogie | Pädagogik, Erziehungslehre.
pelerin'o pélerine | tippet, pelerine | Schultermäntelchen, Pelerine.
pioĉ'o pioche | pickaxe, mattock | Karst (Hacke).
pivot'o pivot | pivot | Zapfen, Drehstift.
plag'o Z calamité, fléau (fig.), plaie (fig) | plague, calamity | Landplage | tutlanda mafeliĉego, dia punfrapo, natura katastrofo.
plantag'o plantain | plantain (bot) | Wegerich.
plastik'o art plastique | plastic art | Plastik, Modellierkunst.
pleb'o plèbe | the plebeians, common people, lower orders | Plebs, Pöbel, niederes Volk.
plur'aj plusieurs | several | mehrere | pli ol unu.
plural'o pluriel (gram) | plural (gram) | Plural, Mehrzahl.
podi'o Z estrade | podium, stage | Podium.
provok-i Z défier, provoquer | to provoke, defy, challenge | herausfordern, provozieren.
redukt'i réduire (math., chim) | to reduce (math., chem) | reduzieren, zurückführen, vereinfachen (math.).
regent'o régent | a regent | Reichsverweser | provizora regnestro, kiu reĝas dum la neplenaĝo aŭ foresto de la reĝo.
rezist'i résister | to resist | widerstehen, widerstreben, sich widersetzen.
sacerdot'o prêtre catholique, ecclésiastique ayant reçu le sacrement de la prêtrise | Roman Catholic priest | katholischer Priester | katolika pastro, supera je diakono, ricevinta de episkopo la sanktajn benojn, kiuj rajtigas lin fari la meson kaj disdoni la sakramentojn.
sekur'a qui est en sûreté, à l’abri du péril, qui ne court aucun risque | safe, secure | sicher, ausser Gefahr | estanta en sendanĝera situacio.
skem'o schéma | scheme | Schema.
solvent'a solvent (fin) | solvable | solvent, zahlungsfähig.
splen'o spleen | spleen | Spleen | malsana stato de la animo karakterizata per konstanta enuo kaj indiferenteco al ĉio.
stamen'o étamine (bot) | stamen (bot) | Staubfaden | virseksa organo de la floroj.
stipendi'o bourse d’études | scholarship, study-allowance, bursary | amtliche Geldunterstützung für Schüler, Stipendium.
subvenci'o subvention | subvention, subsidy | Geldunterstützung | oficiala monhelpo.
ŝpat'o bêche | spade | Spaten.
trafik'o circulation, trafic | traffic | Verkehr.
uzur'o usure (fin) | usury | Wucher.
valid'a valable | valid | rechtsgültig, geltend.
var'o marchandise | wares, goods, commodities | Ware | komercaĵo.
viz'o Z visa | visa | Visum | oficiala aŭtentikigo de pasporto ktp.
volumen'o volume (géom) | volume (geom) | Volumen, Rauminhalt, Umfang.
zefir'o zéphyr | zephyr | Zefir, lauer Wind | agrabla milda venteto.
En la unua kajero (Junio 1929) de Oficiala Bulteno de la Esperantista Akademio ni publikigis la Kvaran Aldonon al U. V., kun francaj, anglaj, germanaj tradukoj. Ni nun aldonas al ili la italajn, hispanajn, portugalajn kaj katalunajn tradukojn, kiujn ni ŝuldas al S-roj Bruno Migliorini kaj La Colla por la itala parto, al S-ro Inglada por la hispana, al S-ro Saldanha Carreira kaj E. Backheuser por la portugala, kaj al S-ro Mario Sola por la kataluna. La tradukoj en aliaj lingvoj aperos en la diverslingvaj eldonoj de l' Klasika Libro nun en preparo.
abiturient'o studente secondario che ha superato l’esame di maturità | bachiller | bacharel | batxiller | mezgrada lernanto, kiu finis la gimnazian kursaron, sukcese plenuminte la koncernan ekzamenon.
abstin'i essere astinente | abstenerse, guardar abstinencia | abster-se | ésser abstemi.
aksel'o ascella | axila, sobaco | sovaco | aixella.
aktual'a attuale, di attualità | actual | actual | actual.
akvafort'o (gravuraĵo) acquaforte (incisione ad) | aguafuerte | aguaforte | aiguafort.
albin'o albino | albino | albino | un albí.
alen'o lesina | lesna | sovela | alena.
alo'o aloe | áloe | aloes | àloe.
alumini'o alluminio | aluminio | aluminio | alumini.
amar'a amaro | amargo | amargo | amargant.
amor'o Z amore, Cupido | Amor (mit.), Cupido | Amor | Cupido.
anilin'o anilina | anilina | anilina | anilina.
aŭtonom'a autonomo | autónomo | autónomo | autònom.
biret'o berretta | birrete | barrete | birreta.
bis bis! | bis! | bis! | bis!.
bombast'o ampollosità | ampulosidad, énfasis | enfase, estilo empolado | èmfasi, ampul·lositat.
ceramik'o Z ceramica | cerámica | cerâmica | ceràmica.
ĉevron'o corrente, travicello (del tetto) | cabrio, cabrial, cabriol | asna | coster de sostre.
deriv'i (far) derivare | derivar (tr. gram.) | derivar | derivar.
diluv'o diluvio | diluvio | dilúvio | diluvi.
dimensi'o dimensione | dimensión | dimenção | dimensió.
dok'o bacino, dock | dársena, dock | doca | dock.
ekzakt'a esatto (mat.) | exacto (mat.) | exato | exacte | tute precize ĝusta, tute konforma al la diro.
empiri'o esperienza, empiria | empirismo, experiencia (considerada como basede la filosofia o de la ciencia) | experiência | empirisme | scienca aŭ filozofia kono akirita per sperto.
establ'i stabilire | establecer | estabelecer | establir.
fagot'o fagotto | fagot | fagote | fagot.
fikci'o finzione (letter.) | ficción | ficção | ficció.
gencian'o genziana | genciana | genciana | genciana.
genist'o ginestra | genista, retama | giesta | ginesta.
grund'o (composizione del) terreno | terreno, suelo | terreno, chão | terreny.
ĝemel'o gemello | gemelo | gémeo | bessó.
hegemoni'o egemonia | hegemonía | hegemonia | hegemonia.
helic'o (meĥ.) elica | hélice | hélice | hèlix.
hipnot'o sonno ipnotico | hipnosis, sueño hipnótico | sono hipnótico | estat hipnòtic.
hum'o humus, terra vegetale | humus, tierra vegetal | humus | humus.
imun'a Z immune (med.) | inmune | imune | immune.
inaŭgur'i inaugurare | inaugurar | inaugurar | inaugurar.
indeks'o indice, elenco alfabetico | índice (lista) | índice | índex.
indig'o indaco | índigo | anil | indigo.
indiĝen'o indigeno | (un) indígena | indígena | indígena.
inert'a inerte | inerte | inerte | inert.
inflam'o infiammazione | inflamación (med.) | inflamação | inflamació.
intelekt'o intelletto | intelecto, entendimiento, inteligencia | intelecto | intel·lecte.
intens'a intenso | intenso | intenso | intens, intensiu.
inund'i inondare | inundar | inundar | inundar.
invers'a inverso | inverso | inverso | invers, inrevés.
kali'o potassio | potasio | potássio | potassi.
kalv'a calvo | calvo | calvo | calb, xoll, pelat.
karbon'o carbonio | carbono | carbone | carbó.
kastanjet'o castagnette, nacchere | castañetas, castañuelas | castanholas | castanyetas, castanyolas.
kinin'o Z chinino | quinina | quinino | quinina.
klaĉ'i far pettegolezzi | chismear | bisbilhiotar, mexericar | comarejar, xerrar, fer-la petar.
klor'o cloro | cloro | cloro | clor.
kluk'i chiocciare | cloquear | cacarejar | fer cloc-cloc, cloquejar, escatainar.
knar'i Z stridere | rechinar (puerta, rueda, pluma) | chiar (ferindo o ouvido) | grinyolar, cruixir.
koincid'i coincidere | coincidir | coincidir | coincidir.
kolizi'i avere una collisione | colidir, entrar en colisión | colidir | topar, ensopegar.
komision'o commissione | comisión, junta | comissão | comissió | aro da personoj komisiitaj por esplori ian difinitan demandon aŭ plenumi ian difinitan taskon.
kondicional'o condizionale (gramm.) | condicional (gram.) | condicional | condicional.
konker'i Z conquistare | conquistar | conquistar | conquerir.
konsekr'i Z consacrare | consagrar (rel.) | consagrar | consagrar.
kontinu'a Z continuo | continuo | contínuo | continu.
korol'o corolla | corola | corola | corol·la.
kreditor'o creditore | acreedor | credor | creditor.
kverel'i Z litigare | denostarse, injuriarse, disputar encolerizados | questionar | barallar-se, esbatussar-se | kolere interdisputi.
lamen'o Z lamina | lámina (metálica) | lámina | làmina | maldika kaj mallarĝa plato.
lament'i Z lamentarsi | lamentarse | lamentar-se | gemegar.
lat'o Z assicella, panconcello | lata, tabla delgada (empleada en la construcción) | ripa | llata | longa, mallarĝa kaj maldika peco el ligno, uzata en konstruado.
later'o lato (geom.) | lado (geom.) | lado | flanc, costat | rekta linio limanta geometrian figuron.
lens'o lente (ott.) | lente | lente | lent.
lob'o lobo | lóbulo | lóbulo | llobí.
lord'o lord | lord | lord | lord.
lumbrik'o lombrico | lombriz | lombriga | cuc de terra.
medol'o midolla | médula | médula, tutano | moll, medul·la.
merkat'o mercato, compra-vendita | mercado, campo de venta, conjunto | transacciones comerciales | mercado | mercat, radi de venda | sfero de vendo, kampo de komerca agado pri aparta branĉo (neniam signifas placon aŭ ejon).
munt'i montare, mettere in opera | montar (mec. joy.) | montar | muntar | fiksi la diversajn pecojn de aparato aŭ maŝino, enfiksi juvelŝtonon.
murd'i assassinare, ammazzare | asesinar, matar | assassinar, matar | assassinar, matar | krime mortigi homon laŭ antaŭa intenco.
narkot'i (trans.) narcotizzare | narcotizar | nacotisar | narcotitzar.
nas'o Z nassa | nasa (para pescar) | nassa (armadilha para peixes) | bertrol, nansa | konusforma korbo el salikaj vergetoj por kapti fiŝojn.
natri'o sodio | sodio | sódio | sodi.
oksid'o ossido | óxido | óxido | òxid.
oleandr'o oleandro | adelfa | eloendro | llorer rosa.
orbit'o orbita (anat., astr.) | órbita (anat., astr.) | órbita | òrbita.
panel'o pannello | cuarterón, tablero | painel | quadro, plafó.
paŝtel'o pastello | pastel (pint.) | pastel | pastell.
patrici'o patrizio | patricio | patrício | patrici.
pedagog'o pedagogo | pedagogo | pedagogo | pedagog.
pedagogi'o pedagogia | pedagogía | pedagogia | pedagogia.
pelerin'o pellegrina, mantello corto | esclavina, capa corta | peregrino | pelegrina.
pioĉ'o zappa | azadón | alvião | magall, aixada, càvec.
pivot'o perno | pivote | eixo | pern, botó.
plag'o Z flagello, calamità | plaga, calamidad | calamidade, praga | plaga, calamitat | tutlanda mafeliĉego, dia punfrapo, natura katastrofo.
plantag'o piantaggine | llantén, plantaina | tanchagem | plantatge, cerverina.
plastik'o plastica | plástica | arte plástica | plástica.
pleb'o plebe | plebe | plebe | plebs.
plur'aj parecchi | varios | diversos | alguns, més d’un | pli ol unu.
plural'o plurale | plural (gram.) | plural | plural.
podi'o Z palco, podio | estrado | estrado, podio | estrada.
provok'i Z sfidare, provocare | provocar, desafiar | provocar | provocar, desafiar.
redukt'i ridurre (mat., chim.) | reducir (mat., quím.) | reduzir | reduir.
regent'o reggente | regente | regente | regent | provizora regnestro, kiu reĝas dum la neplenaĝo aŭ foresto de la reĝo.
rezist'i resistere | resistir | resistir | resistir.
sacerdot'o sacerdote (cattolico) | sacerdote | sacerdote | sacerdot | katolika pastro, supera je diakono, ricevinta de episkopo la sanktajn benojn, kiuj rajtigas lin fari la meson kaj disdoni la sakramentojn.
sekur'a sicuro, sano e salvo | seguro, sin riesgo, libre de peligro | seguro, em segurança | sense risc, assegurat | estanta en sendanĝera situacio.
skem'o schema | esquema | esquema | esquema.
solvent'a solubile | solvente | solvente, que paga | solvent.
splen'o spleen, melanconia acuta | spleen, aburrimiento | tédio, melancolia | spleen, malaltia de la melsa | malsana stato de la animo karakterizata per konstanta enuo kaj indiferenteco al ĉio.
stamen'o stame | estambre (bot.) | estame | estam | virseksa organo | la floroj.
stipendi'o borsa di studio | beca (univ.), subvención, pensión gratuita | estipendio, soldada | borsa d’estudis, beca, subvenció.
subvenci'o sovvenzione | subvención | subvenção | subvenció, subsidi | oficiala monhelpo.
ŝpat'o vanga | azada | pá | fanga, cávec, àrpies.
trafik'o traffico, circolazione | tráfico, relaciones comerciales | tráfico, relaçõ | comerciais | tràfec.
uzur'o usura | usura | usura | usura (fin).
valid'a valido, valevole | válido | válido | vàlid.
var'o merce | mercancía | mercadoria | mercaderia | komercaĵo.
viz'o Z visto, autenticazione | refrendo, visado | visto (verb. visar) | visat | oficiala aŭtentikigo de pasporto ktp.
volumen'o volume (geom.) | volumen (geom) | volume | volum.
zefir'o zefiro | céfiro | zéfiro | zèfir | agrabla milda venteto.